ธรรมบทและอนุสติ


คาถาธรรมบท


คือธรรมะที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสไว้ด้วยพระองค์เองในหลากหลายหัวข้อและวาระโอกาส ซึ่งถูกรวบรวมเป็นข้อความที่ร้อยกรองไว้อย่างไพเราะในพระไตรปิฎก ธรรมบทฉบับต้นนั้นอยู่ในหมวด ขุททกนิกาย พระสุตตันตปิฎก และอีกหลายส่วนของพระไตรปิฎกภาษาบาลี

ทางโครงการได้นำฉบับแปลของท่าน ศาตราจารย์พิเศษ เสฐียรพงษ์ วรรณปก ราชบัณฑิต นำมาทำเป็นไพ่ธรรมบท ๓ ภาษา เพื่อเป็นสื่อสอนใจและเครื่องมือในการไกด์ชีวิต

ผู้สนใจสามารถศึกษาธรรมบททุกวรรคได้ในเว็บไซต์ของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ (http://www1.onab.go.th/index.php?option=com_content&view=category&id=122&Itemid=362)


อนุสติ


คือเครื่องระลึกที่ช่วยหน่วงเหนี่ยวจิตใจไว้ให้อยู่ในทางกุศลและช่วยย้ำเตือนให้เกิดสติ แบ่งออกเป็นสิบลักษณะ ได้แก่

  • พุทธานุสสติ การระลึกถึงพระพุทธเจ้า ความตื่นรู้ (พุทธะ) และสิ่งสูงสุดที่เคารพนับถือ
  • ธัมมานุสสติ การระลึกถึงพระธรรมและคำสั่งสอนที่ดีงาม
  • สังฆานุสสติ การระลึกถึงพระสงฆ์และครูอาจารย์ผู้เคารพนับถือ
  • สีลานุสสติ การระลึกถึงศีล ความประพฤติตนดี และคุณงามความดีทั้งหลายที่รักษาไว้
  • จาคานุสสติ การระลึกถึงทาน การให้ของตนเองและผู้อื่น
  • เทวตานุสสติ การระลึกถึงสภาวะอันประเสริฐ เช่น ชีวิตที่ดีกว่า และผู้บรรลุในเป้าหมายต่างๆ ที่เป็นแรงบันดาลใจ เป็นต้น
  • อุปสมานุสติ การระลึกถึงนิพพานและความสงบรำงับจากกิเลส
  • มรณสติ การระลึกถึงความตายและความพลัดพรากสูญเสีย
  • อานาปานสติ การระลึกถึงลมหายใจเข้าออก
  • กายคตาสติ การระลึกถึงความเป็นจริงของร่างกาย


การส่งเสริมอนุสติในชีวิตประจำวันเป็นเหมือนการสวมเข็มขัดนิรภัยขณะขับรถ ช่วยให้ดึงสติกลับมาง่ายเวลามีอารมณ์และความคิดต่างๆ รบกวนใจ หรือเมื่อถลำลงไปตามกิเลสปรุงแต่ง อนุสติก็จะเป็นดังเชือกดึงให้กลับมา

เราสามารถเจริญอนุสติได้ในหลายๆ ทาง เช่นการกำหนดจิตระลึกถึงในใจอย่างมีสมาธิอยู่เป็นประจำ , การติดแปะภาพหรือข้อความที่ดีที่ส่งเสริมอนุสติไว้ให้เห็นอยู่เนืองๆ หรือการใช้ไพ่ธรรมบทเป็นสื่อ


เรียนรู้เพิ่มเติม


หลักสูตร ห้องเรียน-พลังแห่งจิต

www.dhammaliterary.org/ห้องเรียน-พลังแห่งจิต/


คอร์ส เขียนภาวนา

Meditation Writing Course หนึ่งในชุดหลักสูตร เขียนเปลี่ยนชีวิต

www.dhammaliterary.org/เขียนภาวนา/


ศึกษาจบแล้ว เปิดเนื้อหาต่อไป